De dag van de croissant

Dag van de wááát? Ja, het is echt waar, vandaag is het de Dag van de Croissant. Deze redelijk maffe dag schijnt het resultaat te zijn van een Duitse marketingstunt in de jaren ’70, maar wordt door bepaalde mensen nog steeds gevierd. Hoe? We hebben geen idee. Maar we kunnen de croissant wel met recht een gouwe ouwe noemen, want deze lekkernij zou in de zeventiende eeuw zijn ontstaan.

Legenden

Brood in de vorm van een halve maan kende men al in de klassieke oudheid. Een op de croissant gelijkend baksel wordt van oudsher Kipferl genoemd. Maar rond het ontstaan ervan bestaan de nodige legenden. Zo zou de Kipferl zijn ontstaan tijdens de belegering van Wenen in 1683 door het Ottomaanse Rijk. Volgens andere bronnen was dat tijdens een eerder beleg van Wenen of Boedapest. Volgens de overlevering groeven de Ottomanen een tunnel onder de stad, die uitkwam bij een bakkerij. De bakkers, die al vroeg aan het bakken waren, sloegen alarm en de aanval werd afgeslagen. Als overwinningssymbool bakten de bakkers een broodje in de vorm van een halve maan, die samen met een ster op de vlag van de Ottomanen stond.  

Marie Antoinette

Ook is er een verhaal dat de Kipferl in Frankrijk geïntroduceerd werd door Marie Antoinette van Oostenrijk, dochter van de keizer. Nadat ze was uitgehuwelijkt aan de Franse koning Lodewijk de Zestiende, miste ze de Oostenrijkse broodjes zo dat ze een kok uit Wenen liet overkomen. En verder is er het verhaal dat tijdens een opstand bij Paleis van Versailles croissants werden uitgedeeld om de mensen rustig te krijgen, waardoor het volk voor het eerst in aanraking kwam met dit broodje. Om die reden wordt de Franse nationale feestdag op 14 juli soms ook wel de ‘Dag van de croissant’ genoemd. Voor deze verhalen is echter geen enkel historisch bewijs gevonden.  

Parijs

Dat de croissant toch wel degelijk een Franse achtergrond heeft, komt doordat in de Franse hoofdstad de eenvoudige Kipferl in 1839 werd aangepast.Dat vond plaats toen een Oostenrijkse artillerieofficier, August Zang, een Weense bakkerij oprichtte, de ‘Boulangerie Viennoise’ op 92, rue de Richelieu. Deze bakkerij, die Weense specialiteiten serveerde, waaronder de Kipferl en Weense brood, werd al snel populair en inspireerde Franse navolgers. Zang zelf keerde in 1848 terug naar Oostenrijk om persmagnaat te worden, maar de bakkerij in Parijs bleef daarna nog enige tijd populair. In 1869 was de croissant voldoende ingeburgerd om als ontbijtproduct te worden genoemd en in 1872 schreef Charles Dickens in zijn tijdschrift ‘All the Year Round’ over de ‘pain de ménage’ van de werkman, de ‘pain de munition’ van de soldaat en de sierlijke croissant op de boudoir-tafel van de welgestelden.  

Moderne croissant

De moderne croissant is ontwikkeld in het begin van de 20e eeuw. Eind jaren zeventig maakte de ontwikkeling van in de fabriek gemaakt, bevroren, voorgevormd maar ongebakken deeg er een fastfood van dat door iedereen vers gebakken kan worden. De croissantbakkerij, met name de keten ‘La Croissanterie’, was een Frans antwoord op de Amerikaanse fastfoodketens en vanaf 2008 werd 30-40% van de croissants die in Franse bakkerijen en patisserieën verkocht werden, gebakken van bevroren deeg. 

Varianten

Er zijn verschillende varianten: Naar gelang de vorm: ronde, gebogen, rechte. De ham-kaascroissant, waarbij tijdens het rollen van het croissantje een plakje kaas en ham in het deeg zijn opgesloten. De kaascroissant, waarbij tijdens het rollen van het croissantje een plakje kaas in het deeg wordt opgesloten. De chocoladecroissant, waarbij stukjes chocola in de croissant zijn meegebakken. De Sint-Maarten croissant wordt in Polen gegeten tijdens Sint-Maarten. Dit zijn croissants die rijkelijk versierd en gevuld zijn met zoetigheid. De amandelcroissant of frangipani is een zoete variant met meegebakken amandelspijs.

Bon appétit!