Help, mijn partner is jaloers! Wat nu?

Ziekelijke jaloersheid kan tot ongelooflijke acties leiden. Er is een geval bekend van een vrouw van middelbare leeftijd die door haar man, zoals zij het zelf zei, ‘werd ingeruild’ voor een jongere vrouw. In een vlaag van waanzin ontvoerde zij onder bedreiging van een vuurwapen haar rivale, schoor haar hoofd kaal, trok alle kleren van haar lijf, overdekte haar met olie en veren en liet haar achter op de plaatselijke vuilnisbelt. 
Is jaloersheid een vorm van gekte? 

Grijs gebied 
Jaloezie ligt ergens in het grijze gebied tussen geestelijk gezond zijn en waanzin. Sommige jaloerse reacties zijn zo gewoon dat een persoon die ze níet heeft op een of andere manier ‘niet normaal’ lijkt. Natuurlijk is het normaal om je even jaloers te voelen als je vriend of vriendin een arm om een ander slaat. Andere jaloerse reacties zijn zo overdreven dat je geen expert hoeft te zijn om te begrijpen dat ze pathologisch zijn. 
Een klassiek voorbeeld van de laatste vorm van jaloezie is de man die zó achterdochtig is over zijn liefhebbende en trouwe vrouw dat hij haar voortdurend bespioneert, naar haar telefoongesprekken luistert, de kilometers in haar auto opneemt om onverklaarbare ritjes te kunnen bewijzen en haar, ondanks haar herhaaldelijk bewezen trouw, maar blíjft verdenken. En tegelijkertijd zélf enorm lijdt onder deze jaloezie. 

Onderscheid
Het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen ‘normale’ en ‘waanzinnige’ jaloezie. Normale jaloezie heeft zijn basis in een reële bedreiging van de relatie. Waanjaloezie bestaat zelfs als een reële of waarschijnlijke bedreiging totaal niet aanwezig is. Het goede nieuws is: door de tekenen van romantische jaloezie te herkennen, door te beseffen welke gevoelens normaal en abnormaal zijn en door de wortels van onze jaloerse gevoelens te onderzoeken, kunnen we effectief leren omgaan met deze jaloezie door ons gedrag te veranderen. Geloof het of niet, zoals andere moeilijke emotionele ervaringen, kan jaloezie een trigger zijn voor groei, een verhoogd zelfbewustzijn en een beter begrip van zowel je partner als je relatie.

Oorsprong 
De oorsprong van jaloezie heeft, net als zoveel andere zaken, vaak te maken met onze jeugdervaringen. De meesten van ons hebben wel wat onopgeloste conflicten die we uit onze kindertijd met ons meedragen. We ervaren deze conflicten als kwetsbaarheden, onzekerheden of angsten. Als we verliefd worden en onze liefde wordt beantwoord, lijken deze kwetsbaarheden, angsten en onzekerheden te verdwijnen. Iemand houdt van ons, ondanks onze onvolkomenheden. We voelen ons goed, we voelen ons veilig. Maar wanneer deze liefde wordt bedreigd, komen de angsten en onzekerheden waarvan we dachten dat ze voor altijd verdwenen waren, terug in volle kracht. Als de persoon die we liefhebben en aanbidden, de persoon waarvan we dachten dat hij of zij van ons hield ondanks onze gebreken, ons gaat verlaten voor een ander dan is er geen hoop meer, nooit! Wij voelen ons niet langer veilig, zelfs niet over die dingen die we vroeger in onszelf prijsden. Zo gloedvol als de liefde was, zo donker is de schaduw van het mogelijke verlies.

Schaduw van de liefde
Toch hoeft jaloezie niet het angstaanjagende monster te zijn dat mensen en relaties vernietigt. Het herkennen van jaloezie als de schaduw van de liefde geeft stellen de kans om twee belangrijke vragen te onderzoeken:

1. Wat is de essentie van onze liefde? Wat was het dat ons in eerste instantie tot elkaar aantrok en wat is het belangrijkste dat de relatie ieder van ons heeft gegeven?
2. Wat is precies de dreiging waar de jaloerse persoon op reageert? Bestaat die dreiging überhaupt wel of gaat het om een idee-fix? 

Als we bewust naar de kern van onze jaloezie gaan, ontdekken we ongegronde verwachtingen, projecties, afgunst, verlies van eigenwaarde, kinderlijke angsten en onzekerheden. Dit zijn vaak geen fijne ontdekkingen. In feite kunnen ze zo onaangenaam zijn, dat sommige mensen zullen proberen om ze te vermijden. Om een jaloezieprobleem op te lossen, is een veel effectievere aanpak echter een open en eerlijk onderzoek naar de betreffende kwesties. Zo'n onderzoek kan meer doen dan het verlichten van de waargenomen dreiging van de jaloerse persoon. Het kan ook helpen om de relatie te verbeteren en de betrokkenheid van beide partners bij elkaar te verdiepen. Zoals zo vaak, is de beste remedie om het probleem op te lossen: praten. Ga een eerlijk gesprek met elkaar aan, vertel elkaar waar je bang voor bent, wat je dwarszit, waarom je de ander nooit zou kwetsen. Waarschijnlijk zal de jaloerse partner niet in één keer van zijn of haar gevoelens af zijn. Herhaal het gesprek daarom en kom vooral met logisch argumenten. 

Bron: Psychology Today