Wie is wie op de hoes van Sgt. Pepper’s (deel 1)

De hoes van Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band van de Beatles blijft de meest iconische aller tijden. Van het originele concept van Paul McCartney tot het uiteindelijke ontwerp, geënsceneerd door de Britse popartiest Peter Blake en zijn toenmalige vrouw, Jann Haworth, is het niet zomaar een albumhoes, maar een oogverblindend staaltje moderne kunst dat zijn tijdperk definieert. Maar wie staan er eigenlijk allemaal op afgebeeld? Hier deel 1 van Wie is wie (in de linkerbovenhoek beginnen).

Baanbrekend

Het kunstwerk was niet alleen een baanbrekend ontwerp voor die tijd, het kostte ook bijna 3.000 pond om te maken (meer dan 50.000 pond in geld van vandaag) en meer dan om het even welke andere albumhoes in die tijd. Het concept was dat de vier Beatles zelf in kostuum zouden verschijnen als Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band, omringd door een verzameling invloedrijke mensen, alsof ze net een concert hadden gegeven. In totaal zijn 58 verschillende mensen afgebeeld op het uiteindelijke kunstwerk.  

Collectieve lijst

Deze mensen zijn gekozen uit een collectieve lijst opgesteld door John, Paul, George, Peter Blake, Jann Haworth en de Londense kunsthandelaar Robert Fraser. Jezus en Adolf Hitler werden ongeschikt geacht voor opname, terwijl andere keuzes, zoals Mahatma Gandhi om verschillende redenen werden verwijderd. Ook opvallend door zijn afwezigheid is Elvis Presley, die, zoals Paul McCartney later zei ‘te belangrijk was en te ver boven de rest uitstak om zelfs maar te vermelden’. Degenen die het uiteindelijk hebben gehaald, blijven een fascinerende dwarsdoorsnede van culturen, belang en de eigen interesses van elk van de Beatles.  

1: Sri Yukteswar Giri

De auteur van het boek The Holy Science uit 1894, dat trachtte ‘zo duidelijk mogelijk aan te tonen dat er een essentiële eenheid bestaat in alle religies’. Zijn prominente plaats in de linkerbovenhoek weerspiegelt George Harrison’s groeiende belangstelling voor Indiase filosofie. In augustus 1967, twee maanden na de release van het album, hadden de Beatles hun eerste ontmoeting met de Maharashi Mahesh Yogi in het Hilton Hotel op Park Lane in Londen, waar ze werden uitgenodigd om Transcendente Meditatie te bestuderen in Bangor, Noord-Wales.  

2: Aleister Crowley

Een enorm productief auteur die zich identificeerde met het occultisme en zijn eigen religie, Thelema, vormde. Crowley's centrale leerstuk was: ‘Doe wat je wilt, dat is de hele wet. Liefde is de wet, liefde onder de wil.’  

3: Mae West

Mae West weigerde aanvankelijk om haar beeltenis op het kunstwerk te laten verschijnen. Zij was immers een van de beroemdste seksbommen uit de Gouden Eeuw van Hollywood en vond dat zij nooit in een club van eenzame harten zou thuishoren. Nadat de Beatles haar echter persoonlijk hadden geschreven om uit te leggen dat ze allemaal fans waren, stemde ze ermee in dat ze haar beeltenis mochten gebruiken. In 1978 deed Ringo haar een wederdienst toen hij verscheen in de laatste film van West, ‘Sextette’.  

4: Lenny Bruce

Lenny Bruce zorgde voor een revolutie in de komedie in de jaren '50 en '60 en luidde een persoonlijke stijl in die vele latere komieken beïnvloedde. Tegen de tijd dat hij op de cover van Sgt. Pepper's verscheen, was hij al gearresteerd voor obsceniteit, wat hem nog meer tot een held van de tegencultuur maakte, niet alleen voor de Beatles, maar ook voor de Beatniks en Bob Dylan. Bruce stierf aan een overdosis drugs in augustus 1966.  

5: Karlheinz Stockhausen

Stockhausen, een Duitse componist die in de jaren '50 en '60 pionierde met het gebruik van elektronische muziek, blijft een peetvader van de avant-garde. Zijn grensverleggende muziek beïnvloedde de eigen baanbrekende experimenten van de Beatles in de studio, te beginnen met hun tape-experimenten van Revolver's ‘Tomorrow Never Knows’. Paul McCartney introduceerde Stockhausen’s werk bij de groep en maakte John een fan. Lennon en Yoko Ono stuurden de componist in 1969 zelfs een kerstkaart.  

6: W.C. Fields

W.C. Fields, een Amerikaanse schrijver, komiek en acteur, was de belichaming van de allround entertainer, wiens carrière zowel het tijdperk van de stomme film als dat van de talkies overspande. Zijn humor sijpelde door in die van de Beatles, terwijl de vaudevillewereld waar hij vandaan kwam ook van invloed zou zijn op nummers als ‘Your Mother Should Know’.  

7: Carl Jung

Jung was een Zwitserse psychiater die in de vroege jaren 1900 met zijn analytische psychologie pionierswerk verrichtte op het gebied van individuatie en zelfrealisatie.  

8: Edgar Allan Poe

Voordat hij genoemd werd in ‘I Am The Walrus’, stond Edgar Allan Poe aan de rechterkant van de bovenste rij van de Sgt. Pepper collage. De gedichten en korte verhalen die hij in de jaren 1820 en 1840 schreef, waren in wezen de uitvinder van het moderne horrorgenre en legden ook mede de basis voor sci-fi en detectiveverhalen zoals we die vandaag kennen.  

9: Fred Astaire

In tegenstelling tot Mae West was Fred Astaire naar verluidt verrukt toen hij gevraagd werd om op de album cover van Sgt Pepper te verschijnen. Fred Astaire was een kindster die aanvankelijk met zijn zus op het toneel danste, maar het was met Ginger Rogers dat Fred zijn grootste stempel drukte in een reeks klassieke films uit de Gouden Eeuw van Film, waaronder Top Hat en Swing Time. Hij verscheen ook met John en Yoko in de televisiefilm ‘Imagine’ uit 1972.  

10: Richard Merkin

De Amerikaanse schilder en illustrator Richard Merkin, geboren in 1938, was gecharmeerd van de vroege jazzperiode die bloeide in de jaren voor zijn geboorte. Zijn modernistische stijl paste bij de abstractie van de jazzmuziek en inspireerde ook Peter Blake's hommage ‘Souvenirs For Richard Merkin’, gemaakt in 1966.  

Volgende keer meer…