menu

Portret: Marjoke Roorda. Brigadier van de Muziekpolitie

Halverwege de jaren ’90 kon je op vrijdagmorgen tussen vijf en zeven uur bij de VPRO-radio luisteren naar ‘De teringherrie van Brigadier Roorda van de Muziekpolitie’. 
Dit was de opvallende aankondiging van een programma waarin Marjoke Roorda op een voor haar kenmerkende, lichtchaotische manier plaatjes presenteerde die op weinig andere zenders te horen waren. Liep de uitzending ten einde dan klonk steevast door de ether KUKELUUU!!! Haar strijdkreet, die waarschijnlijk heel wat haantjes in het land heeft doen wakkerschrikken en die zij zelf opschreef als QQleQ!, de titel van haar radioprogramma.
Wie is deze markante vrouw, die naast dit nachtprogramma, een heel oeuvre aan radio en televisiewerk op haar naam heeft staan? Jongbelegen ging bij haar op bezoek. 

Marjoke Roorda. Brigadier van de Muziekpolitie - Jongbelegen.nu

Foto: Marcel krijger 


JB: Hallo Marjoke. Wie ben jij? 
Marjoke: Wie ik ben? Nou, ik ben een mens. En dan niet als in ‘mensch’, want dat is dan weer zo sjiek. Ik ben geboren in Delft. Is dat leuk? Ja, dat is leuk, ook al is Delft heel klein.

JB: Hoe kwam je bij de radio? 
Marjoke: Ik vond het als jonge meid heel interessant om te gaan kijken als er ergens werd geprotesteerd, lawaai werd gemaakt. Zo was ik met een kluppie naar Amsterdam gegaan en na meegedaan te hebben aan een demonstratie, gingen we naar een tent waar je kon dansen. Daar kwam een man, een wat dikkige maar wel heel vriendelijke man, naar me toe en die vroeg ‘Waarom stond u daar op straat zo te roepen?’. Ik had een grote bek en wel wat genuttigd en zei dat alles anders moest en dat wij daar voor moesten zorgen. Daarna mocht ik met hem mee als hij voor de VPRO op plekken in het land nieuws ging ophalen. Daar leer je natuurlijk heel veel van. Op een zeker moment zei iemand bij de omroep ‘Joh, dat kun jij ook heel goed. Ga het maar doen’. En zo werd ik redacteur en later ook presentator. 

JB: Wat voor soort radio maakte je? 
Marjoke: Dat had toch vaak wel met muziek te maken. Bijvoorbeeld een muziekfestival in Rotterdam met alleen maar nog onbekende, aankomende artiesten. Daar maakten wij dan een reportage over en ik was dan ook degene die ervoor voor moest zorgen dat de artiesten op de juiste tijd op de juiste plek waren. Dan was je een soort ‘Tante Sjaan’ voor heel jonge en heel verlegen jongens en meisjes die vaak zaten te bibberen van ‘Ik weet niet of ik het wel durf’. Heel leuk, want met het programma brachten wij dan nieuwe dingen de wereld in. 

JB: Wat was je leukste radio-ervaring?
Marjoke: Het leukste en meest interessante programma was 'De Plek'. Ik reisde door het hele land en dacht dat het programma interessanter kon worden door naar plekken in Nederland te gaan en daar vragen te stellen als ‘Waarom wonen hier mensen?’. Gingen we in een of andere uithoek van Nederland kijken wat daar was. En er was altijd wel wát. Dan werd je hartelijk ontvangen door mensen die dan bijvoorbeeld gingen vertellen dat de directeur van een bepaald bedrijf niet deugde. Die man probeerden wij dan voor de microfoon te krijgen. Altijd van dat soort simpele, lokale dingen die de mensen wel wakker hielden. Dan kreeg ik achteraf brieven met daarin ‘Wat heeft u dat mooi gedaan’. Maar daar moet je nooit blij van worden, want morgen ligt er een scheldbrief. Het mooie was wel dat sommige mensen die naar onze radioverhalen luisterden dachten ‘Dat kan ik zelf ook, ergens op afgaan’. Dan werden ze min of meer door ons in beweging gezet en werd er tenminste nagedacht. Dat vind ik nog niet zo verkeerd…  

JB: Klopt het dat jij een workshop ‘Discjockey voor meisjes’ hebt opgezet? 
Marjoke: Ik heb die workshop niet bedacht maar er wel aan meegewerkt. Ik was twee haaiige tantes tegengekomen die zich stoorden aan de situatie dat je alleen DJ kon worden als je een jongen was. De jongens stonden plaatjes te draaien en de meisjes mochten alleen maar hapjes maken en een beetje achter de bar meehelpen. Die twee haaiige tantes vonden dat ik wel zou weten hoe we daar verandering in konden brengen. En dus gingen we in keldertjes in Noord- en Zuid-Holland meiden leren hoe ze plaatjes moesten draaien, leuke teksten roepen, ‘scratchen’ en dat soort dingen. Jongens mochten niet naar binnen. Die stonden dan buiten te vloeken, haha!

 

Foto: Marcel krijger

Marjoke Roorda. Brigadier van de Muziekpolitie - Jongbelegen.nu

Kijk hierboven naar een aflevering van ‘De Firma Interview’ met Pim Fortuin: 

JB: Luister je nu zelf nog wel naar de radio? 
Marjoke: Ik probeer het wel, maar ik vind het tegenwoordig allemaal zo ‘vierkant’ klinken. Het swingt vaak niet en gaat nergens over. Als ik luister, ga ik toch het liefst naar de Belg.  

JB: Heb je ook televisie gemaakt? 
Marjoke: Ja, onder andere het programma ‘De Firma Interview’ van de VPRO.
Dat was een programma over de kunst van het interviewen, zoals de naam al zegt. 
Het format was: één gast, drie interviewers die ieder tien minuten kregen om vragen te stellen. De gasten waren eraan gewend om geïnterviewd te worden, maar de interviewers waren niet allemaal journalist. Aan het eind van het programma bespraken wij dan wat de ervaringen waren, wie de meest interessante vragen had gesteld, wie de beste antwoorden had gegeven, dat soort dingen. 

JB: Wat heb je bereikt met je programma’s? 
Marjoke: Nou, wat ik al zei: dat mensen zelf gaan nadenken en dan ook zelf op misstanden af gaan. Bij de VPRO hadden we de vrijheid om dat te stimuleren. Daar zijn radio en televisie natuurlijk heel geschikt voor. Want als je altijd in je eentje moet gaan staan roepen dat de wereld niet deugt, daar heb je niks aan.  

Marjoke Roorda (1951) deed de HBS en studeerde aan de Sorbonne in Parijs. 
Ze was van januari 1994 tot augustus 2013 redacteur in vaste dienst en freelance bij de VPRO. Hier maakte zij o.a. de programma’s De Plek, MaDiWoDo. Geluk van Nederland, Vrije Geluiden, Picabia, Boeken op TV, Boekensite, Cantina, Eeuw van de Stad, Oorkussen, Radionome, Spleen, QQleQ, Marjoke R. is In Gesprek en Kunstclips. 

januari 2020
Wim van der Oest
Kan lezen en schrijven met woorden. Vier decennialang tekstschrijver en auteur. Enthousiast medeoprichter van Jongbelegen. Waarom? Omdat hij online maar bar weinig magazines kon vinden die niét tuttig en ouderwets zijn.

Goed stuk

Deel dit artikel: