menu

Rondlijding

Vanaf een afstandje ziet het er veelbelovend uit. Ophaalbrug over slotgracht, indrukwekkende kantelen, vliegende vaandels tegen Hollandse luchten. We kopen een kaartje, mijn kleinzoon en ik. ‘Op het grasveld rechtsachter 
is een valkenier met roofvogels aanwezig’ deelt de dame van de kassa mee.
Roofvogels, dat lijkt mijn kleinzoon wel wat.
Achter een touw zitten een stuk of vijf grote vogels op vogelstoeltjes nieuwsgierig naar de bezoekers te loeren.

Rondlijding: De gids toont een strijdknots met scherpe punten - Jongbelegen.nu

Wij zelf gaan zitten op een bank en wachten een kwartiertje op de dingen die gaan komen. Dan ontdekt mijn kleinzoon dat de valkenier ligt te slapen in zijn avontuurlijk opgetuigde SUV. Misschien heb ik het verkeerd begrepen, is dit een uitstapje voor de vogels. Om eens wat mensen te kunnen kijken.
En eerlijk is eerlijk, de mevrouw in het kassahokje heeft ook niet méér beloofd dan dat de valkenier aanwézig zou zijn.
We laten de roofvogels voor wat ze zijn en stampen over de ophaalbrug deze eens zo veilige veste binnen.
Op de binnenplaats hangt zo’n grote kartonnen klok waarmee peuters leren klokkijken. De wijzers laten zien dat de rondleiding over tien minuten begint.
Om straks overal met onze neus bovenop te kunnen staan, stellen wij ons alvast strategisch op bij de voordeur van het kasteel. Die zwaait om precies twee uur open. Een vrouwelijke gids wil onze kaartjes zien. ‘U mag niet mee’ zegt ze streng en beslist tegen mij. Ik mag niet mee? Hoezo ik mag niet mee? Ik kijk achterom om te zien of er misschien sprake is van een dresscode voor deze rondleiding. Je weet het maar nooit met cultureel erfgoed.
Maar de enige dresscode die ik kan ontdekken is die van de dagjesmens: te lange korte broek, sneakers zonder sokken, polo of T-shirt. Zoiets heb ik trouwens zelf ook aan. De gids komt gelukkig snel ter zake. ‘U heeft een kaartje voor de rondleiding van half drie en niet voor deze van twee uur’ legt ze uit op een toon alsof ik een kleuter ben. ‘U móet dus wachten!’. Ik geef mijn pole position knorrig op en draai een half uurtje lang strafrondjes op de binnenplaats. Dan zwaait de zware houten deur weer open. Gelukkig heeft de gids dit keer een gezellige walrussnor en een goeiige blik in zijn ogen. We mogen mee naar binnen.
Over een onhandig smal stenen trappetje gaat het naar boven. Daar treffen we een vroegmiddeleeuwse slaapkamer aan.
De gids verdwijnt achter een vroegmiddeleeuwse deur en laat de groep bezoekers even antichambreren.
In de achterste rij vraagt een klein meisje dat als laatste is binnengekomen aan haar moeder wat er gaat gebeuren. ‘Nou Kim, zo meteen gaat dié meneer vertellen wie hier heeft gewoond’. Ze wijst op mij.
Onder mijn haar begint het te prikken. Door de groep enigszins naar voren geduwd, sta ik inderdaad op de plek waar de gids zou moeten staan en natuurlijk kan iemand zich vergissen. Maar hier hou ik niet van en mijn kleinzoon trekt ook al zo’n ‘Ik hoor niet bij hem’ gezicht.
Dan komt de gids weer tevoorschijn. ‘Wilt u zo vriendelijk zijn een stuk achteruit te gaan, u staat behoorlijk in de weg!’ zegt hij bits tegen mij. Uit het publiek achter mij stijgen enkele krenkende lachjes op.
De gids begint nu aan een verhaal dat iemand voor hem en de andere gidsen heeft geschreven. Maar als het aan hem ligt zal niemand dat merken. Hij brengt zijn tekst met een vanzelfsprekendheid die doet vermoeden dat hij hier zelf de afgelopen acht eeuwen heeft gewoond.
Opvallend in zijn verhaal zijn de vele Nederlandse spreekwoorden en gezegden.
‘Kijk hier in een lade onder het bed van de ouders werd hun kindje te slapen gelegd...inderdaad...het ondergeschoven kindje!’.
Het publiek snapt ‘m en reageert blij verrast. Oh, komt die uitdrukking daar vandaan!.
Maar de gids wil meer, hij wil het publiek in zijn conference betrekken.

Rondlijding: De gids toont een strijdknots met scherpe punten - Jongbelegen.nu

Hij wijst op de trap en vertelt dat die met opzet zo onhandig smal is gebouwd om te voorkomen dat bij een beleg de vijand snel boven zou zijn. En als ze toch de trap opstormden werden de indringers halverwege ook nog eens overgoten met gloeiendhete olie.
‘Jaaa...’ zegt de gids ‘Zulk bezoek werd...’
‘Warm onthaald!’ roepen de mensen om mij heen blij. Gescoord voor open doel!
De gids voert de druk op en als we even later in de wapenkamer zijn aangekomen begrijpen alle bezoekers wat er van hen wordt verlangd.
De gids toont een strijdknots waar gemene punten aan zitten. 
‘Dit leuke dingetje heet een Goeiendag. Als een ridder te paard in het voorbij galopperen een voetsoldaat hiermee een hengst voor z’n kop gaf, dan riep zo’n soldaat natuurlijk....’
‘Goeiendag!’ schatert het publiek.
Ik krijg het benauwd. Hoe lang zouden we nog moeten? Misschien heeft mijn kleinzoon er ook wel genoeg van en kunnen we er stiekem tussenuit knijpen. Jammer genoeg vindt hij het allemaal wel geinig en wil tot het eind van de rondleiding mee.
Dat eind komt in de ridderzaal waar de gids eerst een munt op een marmeren tafelblad laat vallen en het publiek ‘Met klinkende munt betalen’ laat opdreunen. Hij eindigt met ‘En nu vraagt u zich natuurlijk af waarom dat wandkleed daar zo breed is, nou...’ Het publiek kopt ‘m met een ‘Wie het breed heeft, laat het breed hangen’ opnieuw feilloos in.
Hierna gaat de deur naar de vrijheid open. De gids stelt zich strategisch op in de deuropening en zegt ‘Ik hoop dat u het allemaal leuk heeft gevonden... u mág dat trouwens tonen!’. Ter verduidelijking houdt hij zijn hand op. 
Ik geef mijn kleinzoon een euro voor de gids -tenslotte vond híj het wel leuk- en pak voor mijzelf tien cent uit mijn portemonnee.
De man z’n wenkbrauwen schieten ongelovig omhoog als ik het muntje in zijn hand deponeer. 
Ik kijk hem strak aan en zeg ‘Tja, als je voor een dubbeltje geboren bent...’
Tevreden hoor ik hoe de bezoekers achter mij de klus afmaken.

december 2019
Wim van der Oest
Kan lezen en schrijven met woorden. Vier decennialang tekstschrijver en auteur. Enthousiast medeoprichter van Jongbelegen. Waarom? Omdat hij online maar bar weinig magazines kon vinden die niét tuttig en ouderwets zijn.

Goed stuk

Deel dit artikel: